Tráth dá raibh thugtaí Oileán na Naomh agus na nOllúna ar Éirinn. Tús-ré na Críostaíochta a bhí ar intinn, ar ndóigh. Ba nós leis na mainistreacha ní hamháin saol spioradálta a chruthú ach scoileanna a bhunú freisin chun na daoine a mhealladh chun an chreidimh.
Ba as na mainistreacha sin is mó a shíolraigh na lámhscríbhinní ársa a bhfuil eolas againn orthu sa lá atá inniu ann.
Ach, bhí cumas scríbhneoireachta ag na Gaeil roimh theacht na Críostaíochta, an córas a dtugtar an tOgham air.
Tá an scríbhneoireacht sin le feiceáil ar ghalláin a deineadh san cheathrú haois anuas go dtí an seachtú haois.
Bellringing for 65 years: ‘It’s great exercise but now that I’m 90 I only ring the lighter ones’
Eli Hewson of Inhaler: ‘There’s so much nepotism in every facet of life’
Mark O’Connell: The giant machine for plagiarism is now complaining that it has been plagiarised. Oh, the irony
A year on from having a stroke, Feargal Logan’s life has changed but he counts himself very lucky
Bhí suim áirithe i gcúrsaí léinn agus stair na Gaeilge sa naoú haois déag agus ag tús na 20ú haoise agus bhí dornán beag daoine ann a raibh tionchar mór acu ar léann na Gaeilge ag an am.
Bhí Charles Graves ina ollamh le Mata i gColáiste na Tríonóide sa tréimhse 1843-1862 agus cé go raibh meas air mar ollamh mata, bhain sé cáil ar leith amach agus é ag plé le hOgham.
Sé Graves a tháinig ar mhodh chun an aibítear ársa a léamh.
Insítear scéal Graves i leabhar nua le Gearóid Ó Cearúil a foilsíodh ar na mallaibh. ‘Charles Graves agus an Athbheochan Cheilteach (Coiscéim) atá air mar theideal agus tá sé ar fáil sna siopaí leabhar Gaeilge.
